W czerwcowym „edukacyjnym” odcinku newsletteru kontynuujemy serię poświęconą pojęciom zdefiniowanym przez prawodawcę unijnego w art. 4 RODO. Tym razem przybliżona zostanie definicja „mającego znaczenie dla sprawy i uzasadnionego sprzeciwu”.
DEFINICJA „MAJĄCEGO ZNACZENIE DLA SPRAWY I UZASADNIONEGO SPRZECIWU”
Zgodnie z art. 4 pkt. 24 RODO „mający znaczenie dla sprawy i uzasadniony sprzeciw” oznacza „sprzeciw wobec projektu decyzji dotyczącej tego, czy doszło do naruszenia niniejszego rozporządzenia lub czy planowane działanie wobec administratora lub podmiotu przetwarzającego jest zgodne z niniejszym rozporządzeniem, który to sprzeciw musi jasno wskazywać wagę wynikającego z projektu decyzji ryzyka naruszenia podstawowych praw lub wolności osób, których dane dotyczą, oraz gdy ma to zastosowanie – wagę ryzyka zakłócenia swobodnego przepływu danych osobowych w Unii”.
Pojęcie to jest związane z transgranicznym przetwarzaniem danych, które zostało przybliżone w Komunikacie IOD-y. Omawiany tutaj mechanizm sprzeciwu może być stosowany w ramach współpracy (na podstawie art. 60 RODO) między wiodącym organem nadzorczym a innymi organami nadzorczymi, których sprawa dotyczy (pojęcia te również zostały omówione w Komunikacie IOD-y). Uzasadniony sprzeciw stanowi jedno z podstawowych narzędzi w podejmowaniu decyzji w ramach współpracy organów nadzorczych.
TRYB WNIESIENIA SPRZECIWU
„Mający znaczenie dla sprawy i uzasadniony sprzeciw” można wnieść w sytuacji, kiedy wiodący organ nadzorczy przekaże innym organom nadzorczym, których sprawa dotyczy, projekt przygotowanej decyzji w celu uzyskania ich opinii. Następnie każdy z tych organów może w terminie 4 tygodni wnieść omawiany sprzeciw. Jest on wyrazem negatywnej oceny projektu decyzji przygotowanej przez wiodący organ nadzorczy.
Jeśli żaden z organów nadzorczych, których sprawa dotyczy nie złoży sprzeciwu w terminie 4 tygodni uznaje się, że organy porozumiały się w sprawie projektu decyzji i są nią związane.
SKUTKI WNIESIENIA SPRZECIWU
Po otrzymaniu sprzeciwu wiodący organ nadzorczy może przychylić się do otrzymanego sprzeciwu bądź nie. W sytuacji pozytywnego przyjęcia sprzeciwu wiodący organ nadzorczy przygotowuje projekt zmienionej decyzji. Następnie jest on przedstawiany organom nadzorczym, których sprawa dotyczy. Po otrzymaniu projektu decyzji mogą one w terminie 2 tygodni złożyć „mający znaczenie dla sprawy i uzasadniony sprzeciw”.
W przypadku nieprzychylania się przez wiodący organ nadzorczy do otrzymanego sprzeciwu sprawa przekazywana jest Europejskiej Radzie Ochrony Danych (EROD), która podejmuje w tym przypadku wiążącą decyzję. Po jej otrzymaniu wiodący organ nadzorczy zobowiązany jest zmienić decyzję zgodnie ze stanowiskiem EROD.
ZASTOSOWANIE SPRZECIWU W SPRAWIE META IE
Mechanizm sprzeciwu został zastosowany m.in. w sprawie Meta Platforms Ireland Limited (Meta IE, dostawca m.in. serwisów Facebook i Instagram). Dotyczyła ona sytuacji przekazywania przez Meta IE danych osobowych do Stanów Zjednoczonych. Ze względu na siedzibę giganta wiodącym organem nadzorczym w sprawie był irlandzki, tj. Komisja ds. Ochrony Danych, która przygotowała projekt decyzji. Następnie został on przedstawiony organom nadzorczym, których sprawa dotyczy. Kilka z nich w odpowiedzi na otrzymany projekt decyzji złożyło „mający znaczenie dla sprawy i uzasadniony sprzeciw”.
Wiodący organ nadzorczy nie przychylił się do sprzeciwów. Stwierdził on, że stanowiska zajęte przez organy nadzorcze, których sprawa dotyczy są tak różne, że nie uda się zaproponować kompromisowego rozwiązania uwzględniającego wszystkie zgłoszone uwagi. W związku z tym sprawa została przekazana do EROD. Wydała ona wiążącą decyzję, którą poleciła zmianę decyzji wiodącego organu nadzorczego (więcej informacji na ten temat można znaleźć tutaj). W następstwie przeprowadzonej procedury Meta IE została ukarana karą pieniężną w wysokości 1,2 mld euro.